[FYI] NHỮNG ĐẠI DỊCH GÂY TỬ VONG NHIỀU NHẤT TRONG LỊCH SỬ
Trong giai đoạn nhà nhà lo lắng trước đại dịch COVID-19, ở Việt Nam thì thỉnh thoảng tăng lên, chứ số người mắc bệnh ở Châu Âu thì tăng chưa thấy điểm dừng. Không biết mọi người đang băn khoăn liệu có phải chúng ta sắp đối mặt với đại dịch mới này như thế nào giống chị không?
Hôm nay thay vì tìm hiểu về các học bổng, mọi người cùng đọc với chị về một số đại dịch gây tử vong nhiều nhất trong lịch sử nhé. Các đại dịch trong lịch sử dường như đều xuất phát từ vấn đề vệ sinh, nên dù ở Việt Nam hay quốc gia nào khác, mọi người nhớ rửa tay thường xuyên và tránh chạm vào các điểm cầm nắm công cộng nhé !
1. Năm 430 trước Công Nguyên: Đại dịch ở Athens
Đại dịch sớm nhất mà chúng ta từng ghi nhận xảy ra trong giai đoạn chiến tranh Peloponnesian. Căn bệnh đã xuất phát từ Ethiopia, qua Libya rồi Ai Cập, sau đó tới Athens trong cuộc chiến với người Spartan. Đã có 2 phần 3 dân số chết trong đại dịch này trong vòng 4 năm. Hậu quả của nó được ghi chép lại bởi các nhà sử học và cho tới bây giờ, khi người ta đọc lại vẫn cảm thấy sợ hãi.
Triệu chứng của nó bao gồm sốt, khát nước, chảy máu ở họng và lưỡi, da đỏ và bị tổn thương. Căn bệnh này được cho là bệnh thương hàn, và nó trở thành một tác nhân cực kì lớn trong cuộc chiến vì nó làm suy yếu phần lớn người Athens và họ đã thất bại trước người Sparta. Và từ "Đại dịch" trong tiếng Anh là Pandemic có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp.
2. Năm 250: Dịch Cyprian
Đại dịch Cyprian đã ảnh hưởng tới đế chế Roman giai đoạn năm 249 đến 262, nó làm chết nhiều dẫn tới thiếu hụt dân số và nhân lực diện rộng, dẫn tới suy yếu cả đế chế. Tên của nó được đặt tên theo thánh Cyprian, linh mục của Carthage, người được cho là đã mắc bệnh và miêu tả lại những đặc
tính của nó. Nhiều người cho rằng dịch này có thể là dịch cúm, đậu mùa hay sốt xuất huyết do virus. Triệu chứng của nó gồm tiêu chảy, nôn mửa, loét cổ họng, sốt và tay chân bị hoại thư.
Bệnh xuất phát từ Ethiopia, vượt qua Bắc Phi vào Rome và tiến tới Ai Cập. Người dân ở vùng bị ảnh hưởng đã cố gắng di dời đi để tránh bệnh, nhưng họ không hề hay hành động đó đã làm cho căn bệnh ngày càng lan đi xa. Vào 3 thế kỉ sau, bệnh lại bộc phát vào năm 444 tại Anh bất chấp những đề phòng chặt chẽ.).
3. Năm 541: Dịch hạch Justinian
Đầu tiên nó bắt đầu tại Ai Cập, sau đó lan nhanh qua Palestine và đế chế Byzantine rồi tiến thẳng vào vùng địa trung hải. Dịch bệnh này buộc hoàng đế Justinian lúc đó phải dừng kế hoạch đưa đế chế Roman trở lại và gây ra một sự lủng đoạn kinh tế rất lớn. Việc tạo ra một bầu không khí tận thế ảm đạm của nó cũng được xem là một trong những nguyên nhân nhỏ giúp Cơ Đốc giáo được lan rộng nhanh chóng.
Bệnh được ghi nhận là đợt dịch hạch đầu tiên của nhân loại, lan ra nhanh chóng vì mầm bệnh nằm trong chuột và bọ chét trong những con tàu vận hàng đi khắp nơi giao thương. Đỉnh điểm là khi nó giết 10000 dân ở Constantiople mỗi ngày theo sử gia Procopius. Theo nhiều ước tính, nó có thể đã giết đến 40% dân số trong thành phố và một phần tư dân số ở phia đông Địa trung Hải.
Sau đó, vào năm 588, nó lây lan sang Pháp với mức độ nghiêm trọng hơn, giết tới 25 triệu người dân. Và trong vòng 800 sau đại dịch này, châu Âu không bị đại dịch nào tấn công thêm nữa. Tổng cộng, Dịch hạch Justinian đã giết khoảng 100 triệu người trên toàn thế giới, làm giảm 50% dân số châu Âu vào giai đoạn 541 tới 700 và khoảng 26% dân số thế giới.
4. 1350: Cái Chết Đen
Sau đại dịch Justinian, sau 800 năm sau Châu Âu tiếp tục đối mặt với bệnh dịch hạch với cái tên được gọi là Cái chết đen. Sở dĩ gọi là như vậy vì da người mắc bệnh sẽ trở nên sẫm màu hơn người bình thường. Trong ba năm liên tục kể từ năm 1347, đã có 25 triệu người chết tại riêng châu Âu, ngoài ra nó còn hoành hành ở châu Á và khu vực Trung Đông, biến đây trở thành một đại dịch toàn cầu và giảm dân số toàn cầu từ khoảng 450 triệu người xuống còn 350 - 375 triệu người vào năm 1400.
Mỗi lần bùng phát, dịch hạch đều mạnh và nghiêm trọng hơn lần trước. Vào thế kỉ 18 thì người ta ghi nhận đã có 137 triệu người chết và mỗi lần đại dịch đều giết 50% dân số tại những khu vực mà nó bộc phát. Người ta nói rằng tốn đến 150 năm để có thể khôi phục lại lượng dân số trước khi đại dịch này xảy ra, và nó thay đổi rất lớn cấu trúc xã hội lúc bấy giờ.
5. Năm 1817: đại dịch tả đầu tiên
Bệnh tả được ghi nhận lần đầu tiên vào khoảng thế kỉ 16, nhưng mãi đến năm 1816 thì đại dịch tả mới bộc phát và trở nên khôn lường. Nó đã hoành hành ở Ấn Độ, tiến vào Nga và các nước Đông Âu, Tây Âu và Bắc Mỹ. Theo ghi nhận, chúng ta đã từng trải qua ít nhất 7 lần đại dịch tả, 6 trong số đó xuất phát ở thế kỉ 19 và gần như tất cả mọi châu lục trên thế giới đều nhiễm, trừ khu vực Nam cực. Lần thứ 7 gần nhất là ở Indonesia, nhưng lúc này thì điều kiện sống đã trở nên phát triển và sạch sẽ hơn nhiều nên nó cũng trở nên ít nguy hiểm hơn. Theo tổng cộng thì có đã giết hơn 150 ngàn người. Mặc dù vác xin tả đã được tìm ra vào năm 1885 nhưng hiện tại nó vẫn còn có thể tái diễn lần nữa.
6. Năm 1918: Cúm Tây Ban Nha
Đây được xem là dịch cúm lớn nhất và gây chết nhiều người nhất. Ba nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất là Pháp, Mỹ và Sierra Leone. Khả năng gây tử vong của nó rất cao và thường giết nhiều người ở độ tuổi 20 tới 40. Chỉ trong vòng khoảng 6 tháng nó đã giết tới 25 triệu người, và làm 1/5 dân số thế giới mắc bệnh. Tổng cộng nó đã làm 50 triệu người thiệt mạng, nhiều hơn cả người chết trong Thế chiến thứ nhất.
Người ta cho rằng bệnh cúm do gia cầm này có nguồn gốc từ Trung Quốc, lây lan do những người lao động Trung Quốc nhập cư. Những báo cáo chính thống nhất được đưa ra cho dịch cúm này xuất hiện sau khi một đợt dịch bộc phá tại thành phố Madrid vào mùa xuân năm 1918, do đó người ta gọi đó là cúm Tây Ban Nha.
Mặc dù giết chóc rất kinh dị, nhưng nó bỗng biến mất vào mùa hè năm 1919 khi những người mắc bệnh, một là đã tự miễn dịch, hai là đã chết và không thể lây nhiễm nữa.
Hy vọng dịch COVID-19 sẽ không phát triển thành đại dịch và sẽ mau chóng dừng lại.
<3 Like và share nếu các em thấy thông tin có ích nhé <3
#HannahEd #duhoc #hocbong #sanhocbong #scholarshipforVietnamesestudents
roman palestine 在 Origins of the Word Palestine - YouTube 的推薦與評價
We often hear claims that Palestinians are "native" or indigenous to the land of Israel, but does history back this up? ... <看更多>