鮮為人知的東晉「三阿大戰」
歷史春秋網
作者:張來林
東晉南遷
西晉時期,發生著名的「八王之亂」,結果導致「五胡亂華」,漢人失去傳統家園中原地區,不得不南逃江淮流域。318年,晉宗室司馬睿在建康稱帝,建立東晉。北方漢人聞訊,也紛紛向南投靠東晉政權,此後就是兩百多年的南北割據,史稱南北朝。
為躲避戰亂,江淮間民眾紛紛逃到江南,這裡成了荒無人煙之地。
為安撫北方流民,東晉先在江南設置僑州、郡、縣,即流亡政權,廣泛接納北方流民。隨著江南地區人口密度趨於飽和,江南再也無力接納日益增多的流民,於是,東晉又在江淮間設置僑州、僑郡等。
東晉時,江淮地區設置幽州、冀州、青州、並州、兗州等多個僑州、僑郡、僑縣,即流亡政府,收容、安置相關地區的流亡民眾。《宋書•州郡志》載:「自夷狄亂華,冀、雍、涼、青、並、兗、豫、幽、平諸州,一時淪沒,遺民南渡,並僑置牧司,非舊土也。」為區分江南江北名稱相同的流亡政權,人們就分別在其前面加「南」或「北」,如江南的東莞郡叫南東莞,江北的叫北東莞,再建一個同名的就不加「南北」。於是長江兩岸、江淮間僑縣雲集,遷移頻繁,史稱「永嘉南渡」。
與南方土著苟安心裡不同,這些北方流民人數雖少,卻幻想著打回老家,收復失土,重建地方政權,這也是設置僑州郡縣的原因所在。他們享受著政府的優待,不承擔兵役、繇役,不繳納稅負。
此後幾十年,東晉的祖逖、桓溫等先後北伐,最終都以失敗告終。
376年冬,前秦統一了北方,實力大增。此時,苻堅雄心勃勃,很快忘記王猛臨終前「不可圖滅晉朝」 的告誡,準備一統天下。
此時,東晉感受到了來自北方王朝的空前軍事壓力,就下詔選拔良將,抵御強敵,謀求生存。值此危難之際,東晉重臣謝安舉薦其侄謝玄(343~388)。
東晉勁旅
守江必守淮。為拱衛首都建康,朝廷任命謝玄為建武將軍、兗州刺史、領廣陵相、監江北諸軍事等職,坐鎮廣陵,堅守淮河。
此刻,東晉要抗御強大的前秦大軍,就必須有一支驍勇善戰、士氣高昂的隊伍,而此時東晉軍隊戰鬥力低下,畏敵如虎,兵無鬥志。為了打敗強敵,謝玄就必須另外組建軍隊,謝玄想到了江淮間成千上萬的北方流民,他們無時不在思念收復故土,求戰心切,可以利用。
謝玄到任後,在江淮地區北方流民中選拔驍勇士卒,頒布嚴格的軍令,進行嚴格的訓練。因這些人是北方人,又稱「北府兵」。謝玄打破東晉盛行的門閥觀念,從基層選拔了驍勇善戰的戰士劉牢之、何謙、田洛等當部將,一支能徵善戰的隊伍」走上了歷史舞台。《晉書•劉牢之傳》載:「太元初,謝玄北鎮廣陵,時苻堅方盛,玄多募勁勇,牢之與東海何謙、琅琊諸葛侃、平安高衡、東平劉軌、西河田洛及晉陵孫無終等以驍勇應選。選以牢之為參軍,領精銳為前鋒,百戰百勝,號為北府兵,敵人畏之」。
建元十四年(378年),苻堅派徵南大將軍苻丕等率步騎七萬攻打襄陽。東路派前秦兗州刺史彭超、後將軍俱難(亦作句難)、右禁將軍毛盛、洛州刺史邵保率步騎七萬攻淮陽、盱眙等地。
當時,東晉將兗、青、冀、幽州僑置於境內三阿。謝安命謝玄徵徐、兗、青三州人丁入伍,實際上主要就是發動本地新居民入伍,以壯大北府兵,抗擊前秦的東路軍。謝安又讓彭城內史何謙在淮泗一帶游擊,聲援西路之襄陽。
379年二月,前秦攻下襄陽。東晉將領李伯護叛變通敵,卻被苻堅所殺。驍將朱序力戰兵敗被前秦所俘,卻被委以官。
東路前秦兗州刺史彭超立功心切,向苻堅請纓攻彭城戴逯。謝玄率東莞太守高衡、後軍將軍何謙領兵三萬駐泗口(在淮安),救援彭城,小將田泓捨身巧妙送達軍情。謝玄聲東擊西,聲稱讓何謙攻擊敵輜重所在地留城。彭超釋彭城之圍,引兵保留城輜重。戴逯乘機率彭城之眾出奔謝玄,一起退守廣陵。此戰,謝玄初露鋒芒。
三月,前秦毛當、王顯率兩萬精銳之師自襄陽東會俱難、彭超,合攻淮南。俱難部見援軍到來,士氣大盛,順利攻克淮安,又架橋渡淮,留邵保守淮安。
五月十四日(乙醜),俱難、彭超率眾二萬攻佔盱眙,晉將毛璪(音早)之被俘。
接著,彭超率兵六萬包圍幽州刺史田洛於高郵縣之三阿(今在金湖縣塔集鎮,歷代《高郵州志》皆有此戰之記載)。三阿,距廣陵僅百里,是東晉北大門。如果前秦大軍攻取三阿,可直取廣陵、進軍江南。
三阿大戰
東晉趕緊調兵遣將,派兩路大軍過江,呼應謝玄,保衛京都建康:一路由徵虜將軍謝石統領,率水軍出屯塗中(滁州);一路由右衛將軍毛安之率兵屯堂邑(六合)。
前秦毛當、毛盛率騎二萬襲堂邑,東晉毛安之部四萬人馬驚潰,朝野一片震驚。
謝玄見形勢危急,立即親率三萬北府兵從廣陵救援三阿,迎擊前秦軍。五月二十五日(丙子),謝玄部進至白馬塘時,與前秦將領都顏遭遇。激戰中,何謙奮力斬殺都顏,秦兵敗後撤。
謝玄大軍乘勝推進到三阿,對敵方構成反包圍,雙方於三阿展開大戰。東晉軍內外夾擊,俱難、彭超不支,率殘部退保盱眙。謝玄率部收復境內。
六月初七(戊子),謝玄與田洛率眾五萬從境內出發,進攻盱眙。俱難、彭超又敗,退屯淮陰。
謝玄又遣何謙等帥舟師沿邗溝北上,夜焚淮橋,邵保戰死,俱難、彭超又逃。
《晉書·苻堅載記》載:「太元四年,彭超陷盱眙,遂攻晉幽州刺史田洛於三阿,去廣陵百里。謝元自廣陵救三阿,率眾三萬次於白馬塘。俱難遣其將都顏率騎逆襲元戰於塘西,元大敗之,斬顏;元進兵至三阿,與難、超戰,超等又敗,退保盱眙;元進次石梁,與田洛攻盱眙,難超出戰,復敗,退屯淮陰;元遣將軍何謙之、督護諸葛侃率舟師乘潮而上,焚淮橋,又與難等合戰,謙之斬其將邵保,難超退師淮北。」
謝元即謝玄,因宋代避趙匡胤始祖趙玄朗之諱而改。最後,謝玄又窮追猛打,與何謙(即何謙之)、戴逯、田洛等共追之,再戰於盱眙君川,復大破之。俱難、彭超北遁,僅以身免。謝玄部下、參軍劉牢之部奪得敵大量輜重及運輸船隻。
三阿大戰,東晉五戰五捷,前秦兵開始對晉軍望而生畏。謝玄的北府兵得到實戰鍛鍊,威震北國,為四年後淝水之戰鼓舞了士氣、打下了基礎。
回逃路上,俱難、彭超相互指責,俱難一氣之下殺了彭超部下柳渾。苻堅聞敗大怒,令人追究責任。該年七月,彭超自殺,俱難降為庶人。前秦勢力遂被控制在淮河以北,東晉與前秦划淮為界。
太元八年(383年),苻堅親率八十多萬大軍南徵,意圖消滅東晉。晉孝武帝令謝玄統領徐、兗、青州及揚州之晉陵等八萬人抗擊。在朱序幫助下,謝玄取得以少勝多的著名戰例——淝水大戰。朝廷加授謝玄前將軍、假節,謝玄堅辭不受。
三阿大戰,是關乎東晉政權生死存亡的一場重要戰役,挫傷了打擊了前秦兵的銳氣,更打出了北府兵的自信,可以說沒有之前三阿大戰的鋪墊,就沒有四年後淝水大戰的勝利。
384年,謝玄乘勝北伐,收復北方兗、青、司、豫四州。
本文由「歷史春秋網」授權「知史」轉載繁體字版,特此鳴謝。)
網站簡介:
歷史春秋網(www.lishichunqiu.com)成立於2010年6月,是一個以歷史為核心的文化資訊門戶網站,提供中國古代歷史、政治軍事、經濟文化、中醫養生、書畫藝術、古董收藏、宗教哲學等內容。致力於傳承國學經典,弘揚中華優秀傳統文化。
同時也有1部Youtube影片,追蹤數超過4萬的網紅呂冠緯 / 冠緯學長陪你學,也在其Youtube影片中提到,台大醫學系2012畢業MV『於是』 詞:汪書平 曲:呂冠緯 導演:何建翰、張為淵 監製:郭柏邑 音樂下載:https://docs.google.com/file/d/0B-1dJP1iu7vvTU9lRTZMSkRmQTQ/edit [音樂] 演唱(按演唱順序): 謝文統、楊子德、林秉...
張逖文 在 中央研究院 Academia Sinica Facebook 的精選貼文
🎭吳兆南相聲劇藝社挑戰「不可能的相聲」!
相聲藝術,僅靠著說話就能廣受歡迎。然而,在慣用的誇張手法的相聲中,亦有些有不可能的段子。或是太難寫,或是太難演,或是不大符合相聲規律的,吳兆南相聲劇藝社將挑戰這些「不可能中的不可能」,打造震撼、神秘、奇蹟的《不可能的相聲》。
吳兆南相聲劇藝社由「人間國寶」吳兆南大師及其弟子創立的,
此次演出由劉增鍇團長、劉越逖、劉爾金及姬天語等聯合演出,免費入場,歡迎至中研院觀賞:)
🎭藝文活動:不可能的相聲
🔹演出:吳兆南相聲劇藝社
🔹時間:106年3月31日(星期五)19:00(6時30分入場)
🔹地點:中研院學術活動中心1樓大禮堂
🔹無需索票,免費入場!
#FridayNight還沒安排嗎
#中央研究院 #藝文活動 #吳兆南相聲劇藝社
張逖文 在 廣播魔法師 張敬 Facebook 的最佳解答
🎯廣播魔法師張敬 用聲音實現夢想
輔大之聲記者 李效慈 採訪報導
Voice of FJU 輔大之聲|FM88.5| / 2016/06/21 - 23:11 發表
詳細音檔連結>>http://picosong.com/xRVH
「聲音訓練系列講座」6月17號邀請到警察廣播電台主持人 張敬,來到文友樓與同學們分享一路走來的心路歷程。張敬講述了自己大學時代為了學習錄音設備控臺的技術,每晚風雨無阻地騎機車往返住所與工作地點間;為了第一次的直播節目,他曾經寫下多達300道程序的流程表,只為做到事無巨細;張敬在演講中一直強調,找到自己的熱忱非常重要,找到自己的激情所在,才願意為它花費時間和精力,才能夠克服困難做到最好。號稱是廣播魔法師的張敬為同學們總結了要成為優秀主持人的「5+1」元素,分別是:實力、人脈、知名度、收聽率、廣告業務+運氣,他更是勉勵現場同學,努力的方向和努力本身一樣重要,所以要找到自己的方向,並不懈努力。
現場有學生提問說現在感到很迷茫,應該怎麼辦呢?張敬則回應,不要著急,時間自然會帶來答案,在人生的很多重要轉折點都會迷茫,要多去嘗試,人生其實是有超級多可能性的。新傳二的潘佳恩在聽過演講也受到啟發,她說:(話帶:因為我現在也是很迷惘的狀態,然後他就有說‘你迷惘的時候就要多去嘗試。)
「聲音訓練系列演講」是影傳系和大傳系「聲音訓練」課程老師張曉瑩主辦的活動,每學期都會邀請廣播、戲劇、配音、相聲等不同領域的佼佼者,來與同學們分享。張曉瑩說:(話帶:更希望提供業界有成就的老師 可以把成功的經驗 借這個機會和大家分享 讓大家了解在職場上需要準備什麼)本學期還邀請過吳沂家、魏竹嶢、劉越逖與同學們分享各自的經歷與感悟。
㊙ 廣播魔法師 張敬 ON AIR 警廣全國網每週六/日10:00-13:00
張逖文 在 呂冠緯 / 冠緯學長陪你學 Youtube 的最佳貼文
台大醫學系2012畢業MV『於是』
詞:汪書平 曲:呂冠緯 導演:何建翰、張為淵 監製:郭柏邑
音樂下載:https://docs.google.com/file/d/0B-1dJP1iu7vvTU9lRTZMSkRmQTQ/edit
[音樂]
演唱(按演唱順序):
謝文統、楊子德、林秉毅、葉俊宏、陳至翔、陳政瑋、黃晨祐、林玉容、曹玉婷、黃子晏、呂冠緯、黃資堯、陳勇仁、張為淵
歌詞(附註原唱姓名):
於是金山夏天 天使主人遇見 (謝文統)
於是那apple days 到深夜 (楊子德)
宿營學伴福隆的海邊 選課社團排好長的隊 (林秉毅)
每段下午每一座獎盃 都青春萬歲 (葉俊宏)
於是日月如年 共筆不停出現 (陳至翔)
於是病理玻片 到深夜 (陳政瑋)
他和她相戀誰又分別 不停被問選科沒
會徬徨想被了解 (黃晨祐)
杜鵑花開又謝 白袍一件一件
椰林大道 醫學院 誰的面容眼前身邊 (林玉容)
從前我們遙遠 也許往後不同
竟一起擁有 無數的角落相似的理由 (曹玉婷)
於是哭笑變得珍貴 記得每一個日夜 (林玉容)
這些年 有你我不累 (曹玉婷)
於是走入醫院 面對每段輪迴
於是九五九五 到深夜
接不完的pa太多晨血
學習活著和道別
突然間我們畢業 (黃子晏)
杜鵑花開又謝 白袍一件一件
椰林大道 醫學院 誰的面容眼前身邊 (呂冠緯)
從前我們遙遠 也許往後不同
竟一起擁有 無數的角落相似的理由 (黃資堯)
於是哭笑變得珍貴 記得每一個日夜 (呂冠緯)
這些年 有你我深邃 (黃資堯)
白色巨塔層層疊疊 (呂冠緯)
飛落在塔裡的蝴蝶 (林玉容)
一盞燈火多少掛念 (黃資堯)
照亮如煙的過往和明天 (曹玉婷)
生命太苦笑容因此太美麗
道路自己決定 (陳勇仁、黃子晏)
杜鵑花開又謝 (呂冠緯)
白袍一件一件 (黃子晏)
椰林大道 (陳勇仁)
醫學院 (曹玉婷)
誰的面容眼前身邊
從前我們遙遠 也許往後不同
竟一起擁有 無數的角落相似的理由
於是哭笑變得珍貴 記得每一個日夜 (張為淵、黃子晏)
這些年 我和你
在這裡 蝴蝶都飛起 (陳勇仁)
杜鵑花 開又謝 醫學院 這些年
我和你 在這裡 都飛起 (大合唱)
音樂製作
Acoustic Guitar:呂冠緯
Piano:呂冠儀
Drum:呂冠緯
Bass:呂冠緯
編曲與音樂後製:呂冠緯
錄音:呂冠緯
[影片]
演員(即本屆畢業生):
周佑同 曲新蘭 林志豪 楊允中 戴瑞億
施顯學 陳滄堯 林雨蒨 蘇俊翰 王俞鈞
潘建廷 曹玉婷 黃信豪 林介昊 蘇騰葳
林維安 蔡欣熹 王美婷 陳天華 簡睦旼
許仁毓 何孟穎 何柏翰 張克平 陳子堯
曾奕騰 涂怡安 俞鈞仁 黃子晏 林信男
張楷杰 陳勇仁 陳至翔 呂冠緯 胡明原
黃明山 徐智罡 張佑謙 段逸欣 黃裕城
謝文統 李英慈 何建翰 吳宗達 林士涵
林欣穎 邱敬棠 馬思斌 林勝彥 陳怡君
施銘峰 陳論哲 林秉毅 陳鵬宇 張世正
王又德 葉品宏 陳昱傑 黃楚軒 馬家豪
陳柏廷 黃威勝 陳政瑋 鄭喬峰 侯沛羽
王鈺維 李宗霖 黃俊傑 郭柏邑 洪肇澤
王士綱 張凱評 陳聖欣 劉子弘 張為淵
許文瑋 林軒維 黃晨祐 楊子德 陳秀婷
吳柳樺 張育興 陳乃綺 王愷君 黃冠霖
馬承楊 張逸閔 葉俊宏 吳伯軒 許力中
龔柏榕 鄭勝允 王俊傑 蕭文鈺 陳昶宇
李嘉瑋 林冠宇 康竣閔 蔡岳呈 吳懿桓
汪書平 沈宛臻 黃資堯 莫麗雯 張逖文
劉傑翹 黃威文 王慧妮 吳旻達 葉詩帆
林玉容 蕭庭毅 鄭敬文 林詩怡 丁思文
賴彥伶 廖君樺 羅舜駿 吳沛燊 吳崇丞
高承詣 李伊真 徐瑋澤 蕭全佑 傅薰儀
黃建融 潘恆宇 凃耿華
特別演出:
李柏青、黃士修、邱為則、劉瑋、張恆豪、陳柏松、林紀廷、吳正友、呂氏父母、路上搭訕的阿姨
劇本:
汪書平 呂冠緯 張為淵 郭柏邑 何建翰
攝影:
呂冠緯 何建翰 張為淵 李英慈 何孟穎 陳柏宏 莊忠源
剪輯與後製:
何建翰 呂冠緯 張為淵
特別感謝:
陳麗卿小姐 提供縫紉機
得勝者文教 提供教室供拍攝
台大醫學系100級學弟妹 提供排隊人潮與籃球賽對手
台大病理科 梁景雅小姐 提供病理玻片室空間
台大國企系 蘇詠心學妹 提供中山女中制服
台大醫學系 湯書宇學妹 提供師大附中制服
台大醫院5D病房
黃麟雅小姐 提供 爵士鼓一套
台大醫院外科部、總醫師蔡東明學長 開放刀房空間
台大醫院公共事務室 提供 台大兒童醫院一樓鋼琴
姚均衡醫師 陳明月小姐 提供 梯子一組
台北靈糧堂尼希米小組 陳柏宏 莊忠源 弟兄 免費協助合唱錄影
台大醫院教學部 林依伶 助教 與 台大醫學系系辦 張以雯 助教
協助大合照照片與借用大合唱舞台之事宜